Vận động viên Bắn súng Hoàng Xuân Vinh đã có những chia sẻ với độc giả Global Sport Management về bí quyết để trở thành một nhà vô địch, cũng như những dự định, kì vọng của anh về tương lai.
Chào anh Hoàng Xuân Vinh, anh là một vận động viên Bắn súng đã tập luyện, thi đấu nhiều năm và đạt được các thành tích đáng mơ ước, vậy để trở thành một VĐV bắn súng cần có những tố chất nào thưa anh?
Điều kiện tiên quyến để trở thành một VĐV bắn súng đó là sự khéo léo. Trong quá trình quản lý, tuyển chọn những VĐV trẻ, tôi phát hiện ra rằng, 10 cháu có sở thích bắn súng thì chỉ tìm được 1-2 cháu có tố chất khéo léo mà thôi và những cháu đó thì rất giỏi.
Lúc luyện tập, thi đấu VĐV còn phải phát huy, bộc lộ thêm nhiều yếu tố khác: niềm đam mê, ý chí và sự cố gắng, có những lúc gặp khó khăn đòi hỏi VĐV phải cố gắng rất nhiều mới vượt qua được và chạm tới vinh quang.
Bắn súng là một môn thể thao đòi hỏi sức bền và sự khéo léo. Sức bền trọng tâm là sự kiên trì, nhẫn nại, đặc biệt là làm thế nào để trí óc luôn luôn ở trạng thái cân bằng. Tâm lí của VĐV Bắn súng không giống như những VĐV Thể thao khác: hưng phấn quá cũng không tốt mà trầm quá cũng không tốt. Do đó, thể trạng thần kinh cần phải khoẻ và bền bỉ, để họ tập luyện ở nhiều thời điểm, cường độ cao: bắn 400-500 viên đạn mỗi ngày, luyện tập hàng tiếng đồng hồ với trạng thái đứng im, mà vẫn phải đảm bảo độ chính xác cao. Nếu không tập trung hay thiếu bình tĩnh, kiên nhẫn thì VĐV đó khó có thể đi đến đỉnh cao.
Ngoài ra, yếu tố chuyên nghiệp khi tham gia tập huấn, rèn luyện cũng rất quan trọng, đòi hỏi các bạn VĐV phải có tư duy, chịu tìm tòi và học hỏi nhiều hơn. Tôi hay nói đùa là các bạn nên có một thần tượng, để lấy đó làm tấm gương, tạo nên sự hào hứng, quyết tâm theo đuổi để chinh phục đỉnh cao.
Trong cuốn sách “Nghĩ và Hành động như nhà vô địch” của cựu tổng thống Mỹ – Donal Trump, ông chia sẻ rằng: “Để có thể trở thành nhà vô địch Olympic các vận động viên đã phải luyện tập không ngừng và trải qua nhiều thất bại trước khi thành công”. Cá nhân anh là VĐV duy nhất của VN sau hơn 40 năm, giành được Huy chương Vàng Olympic về cho Thể thao VN, anh có thể chia sẻ quá trình luyện tập của mình để đạt được thành tựu đó?
Trước đây khi chưa từng tham dự Olympic, tôi nghĩ Olympic rất khó. Bởi vì ở những giải đấu nhỏ hơn như ASIAD hay SEA Games tôi đã thất bại. Năm 2010 tại ASIAD được tổ chức ở Quảng Châu, Trung Quốc, tôi ra về mà không đạt được thành tích. Lúc bấy giờ tôi nản chí, nhưng nhờ sự giúp đỡ của các HLV và Quân đội, tôi nhận thấy khả năng của mình, để tiếp cận được sân chơi lớn hơn thì phải nỗ lực nhiều hơn. Tôi cũng nhìn ra được trọng tâm vấn đề: muốn tham gia vào Olympic phải vượt qua các vòng loại – xác định rõ là có huy chương, phải vào được các trận trung kết, điểm số phải cao, cao ngang ngửa với những xạ thủ hàng đầu Thế giới.
Năm 2011 tôi tham gia Giải Vô địch châu Á ở Doha, Quatar, mặc dù tôi không có huy chương, đứng hạng 4, nhưng đã đạt được số điểm cao và giành được vé chính thức tới Olympic London. Lần đó tôi rất hào hứng, tôi biết là tôi có khả năng, và tôi sẽ làm được.
Cuối năm 2011 và đầu năm 2012, tôi có một số chuyến tập huấn ở Hàn Quốc, được gặp gỡ những chuyên gia nước ngoài, các HLV ở các nước, họ thấy khả năng khi tôi tập luyện và đặt nhiều kì vọng cho tôi. Đến với Olympic London 2012, rất đáng tiếc có 1 nội dung tôi đứng thứ 4, vụt mất Huy chương Đồng do kém xạ thủ Trung Quốc 0,1 điểm. Đó là một kì Olympic đáng nhớ, nó có ý nghĩa như là 1 dấu mốc cho quá trình phát triển thành tích của tôi.
Sau đó, tôi nhận thấy được mình phải chiến đấu và chiến thắng ở các giải đấu lớn. Từ 2013 đến 2016, ở các giải Thế giới, năm nào tôi cũng giành được huy chương. Ở Olympic 2016, tất cả yếu tố tôi đã góp nhặt cộng lại, tôi mới toả sáng được.
Tôi ngẫm lại, vinh quang đó cần phải có 1 quá trình, không phải đơn giản là đến để thi đấu và trông chờ vào may mắn. Muốn có được bước nhảy vọt đòi hỏi phải tích luỹ cả về chất, lẫn về lượng.
Một khi vào Olympic thì không còn học hỏi nữa, phải bỏ đi khái niệm cọ sát và học hỏi, đó là quan điểm, tư duy kiểu cũ. Vào Olympic là để chiến đấu và tranh chấp huy chương ở đó. Đối với những môn mới, trình độ của ta còn thấp, đòi hỏi sự hội nhập thì mới cần cọ sát, học hỏi nước bạn. Nhưng với những môn Thể thao đã có truyền thống, khả năng rồi, bản thân người làm công tác huấn luyện trong quá trình đào tạo VĐV TTTTC ngoài sự dẫn dắt chuẩn mực, còn phải cập nhật thường xuyên những quan điểm mới, tư duy mới, phải biết cách thổi hồn vào môn Thể thao đó, làm động lực cho các VĐV có niềm tin vào bản thân, khả năng họ, có thể tranh chấp được, chiến đấu được, không nên có khái niệm đi học hỏi nữa. Chính vì những suy nghĩ, tư duy lỗi thời làm cho các VĐV thiếu đi sự tự tin vào bản thân trong quá trình thi đấu. Muốn trở thành nhà vô địch, VĐV phải có ước mơ, hoài bão và luôn nuôi ý chí để hướng về phía trước.
Có được tấm huy chương Olympic rất là gian nan. Một VĐV muốn tranh chấp, muốn đạt được huy chương ở Olympic, thì nhiều năm trước đó phải phải có các thành tích tốt, có thứ hạng cao ở các giải Thế giới, hoặc phải nằm trong tốp giành huy chương đến Olympic, cộng thêm các yếu tố khách quan thuận lợi nữa thì bạn mới chạm đến được vinh quang.
Không ai có thể mãi mãi đứng trên một đỉnh cao đặc biệt là Thể thao lại càng khắc nghiệt. Chiến lược hậu đỉnh cao của anh là gì và anh đã chuẩn bị gì cho giai đoạn này thưa anh?
Tôi đã xác định công việc cho mình sau khi kết thúc thời kì đỉnh cao, sau kì Olympic vừa rồi tôi đã bày tỏ nguyện vọng mong muốn được tiếp tục cống hiến cho Thể thao Việt Nam, đặc biệt là môn Bắn súng. Trong tương lai tôi sẽ làm công tác đào tạo, huấn luyện. Bằng những kinh nghiệm, những gì mà tôi đã học được, tôi sẽ cố gắng truyền đạt cho thế hệ sau. Tôi kì vọng, rất mong muốn những thế hệ sau, thế hệ tiếp nối, các em sẽ có nhiều hoài bão, ước mơ giống như tôi trước đây và lúc nào cũng phải thật “máu lửa” trong đam mê, mong rằng các em sẽ thành công.
Một VĐV TTTTC muốn xây dựng được thương hiệu cá nhân và tiếp thị bản thân mình một cách hiệu quả, gắn với nhà tài trợ, cần phải có một Ekip hỗ trợ. Anh đánh giá thế nào về tầm quan trọng của Công ty quản lý và tiếp thị thể thao thưa anh?
Sau các lần tập huấn ở nước ngoài, nhiều năm thi đấu quốc tế tôi thấy được ở các nước phát triển VĐV TTTTC đã có ý thức, quan tâm đến hình ảnh của mình từ rất sớm, còn ở Việt Nam thì chưa. VĐV ở Việt Nam chỉ tập trung vào chuyên môn, không thực sự quan tâm nhiều đến hình ảnh của mình trong mắt truyền thông, báo chí. Nên họ cần có một đơn vị truyền thông, quản lí để có thể tham gia vào những sự kiện cộng đồng, xây dựng thương hiệu bản thân và kết nối với các doanh nghiệp, điều này rất quan trọng và rất cần thiết. Trường hợp các môn Thể thao như Bóng đá, nhiều nhãn hàng cũng có quản bá hình ảnh VĐV, ví dụ như họ cần VĐV này, cầu thủ đó quản bá cho sản phẩm của họ, nhưng sự đồng hành chỉ ở một giai đoạn nhất định thôi. Khi mà VĐV có độ “hot” ở thời điểm đó thì sẽ được tung hô, giới truyền thông sẽ quan tâm, còn sau đó thì sẽ chìm vào quên lãng, điều này rất thiệt thòi cho các VĐV đỉnh cao. Nguyên nhân là do bản thân chúng ta do chưa có nền tảng về công tác quản lí, về nhà quản lí và truyền thông. Rõ ràng, các nhà quản lí truyền thông sẽ giúp cho VĐV có thể đứng vững, danh tiếng của họ sẽ tốt hơn, trong quá trình hợp tác với các doanh nghiệp sẽ chặt chẽ hơn, đảm bảo được quyền lợi của mọi người hơn. Sự hỗ trợ, giúp đỡ của các cá nhân đơn vị bên ngoài còn là nguồn động viên to lớn đối với các VĐV trong quá trình thi đấu thể thao, lẫn cuộc sống bên ngoài.
Cá nhân tôi đã từng hợp tác, làm việc với nhiều nhãn hàng, tuy nhiên tôi chưa tìm được một nhà quản lí chuyên nghiệp nào nên việc làm việc với các nhãn hàng chỉ trong khoảng thời gian nhất định. Tôi rất mong có được 1 nhà quản lí, kết hợp với truyền thông để có thể phát huy hình ảnh bản thân mình.
Xin cảm ơn anh Hoàng Xuân Vinh đã chia sẻ!
